De wereld op zijn kop: Arjan werd getroffen door een cyberaanval

Een normale werkdag bij Autobedrijf de Pee. De receptionist is vrij, dus Arjan houdt de mailbox zelf in de gaten. Hij krijgt een mail binnen van KPN met een factuur die hij wil printen. Maar op het moment dat hij de bijlage opent, ziet alles zwart. Arjan: “Alle systemen vielen uit, de computers werkten niet meer en ik kreeg een soort DOS-omgeving te zien. Net als vroeger: een zwart scherm met alleen maar tekst. Meteen wist ik: dit is foute boel.”

De eerste momenten na de cyberaanval
Voor even staat Arjans wereld stil. Hij probeert de schade te verminderen door de netwerkkabel los te koppelen, maar dit maakt geen verschil. Alle bestanden zitten al in een BitLocker, een programma waarmee u data op een harde schijf kunt versleutelen. Arjan: “In elke map was een tekstbestand geplaatst met de mededeling dat de bestanden geblokkeerd waren. Alleen tegen betaling van Bitcoins zouden deze gedeblokkeerd worden.” Arjan gaat hier niet in mee en belt een IT-bedrijf. Zij komen direct in actie en installeren de programma’s opnieuw. Een uur later kan hij zijn werkplaats weer aansturen.

Weinig kosten, maar veel emotionele schade
De financiële schade is voor Arjan te overzien. Het beperkt zich tot de kosten voor de hulp van het IT-bedrijf en wat extra veiligheidsmaatregelen tegen cyberaanvallen. Maar de emotionele schade was groot. Arjan: “Ons bedrijf bestond 34 jaar, en ik ben alle foto’s kwijt van onze opening. Die krijg ik nooit meer terug.” Toch blijft hij nuchter over de cyberaanval: “Als ondernemer kom je vaker in moeilijke situaties terecht. Maar als je iets waardevols kwijtraakt, en dat ook niet meer terugkrijgt, merk je pas echt hoe ernstig dat is. Het is daarom verstandig om extra maatregelen te treffen voor het beschermen van uw eigendommen. Dat geef ik elke ondernemer graag mee.”

Belangrijke veranderingen sinds de cyberaanval
Arjan denkt sinds de cyberaanval goed na over wat hij wel én niet digitaliseert. “Er heerst een drang dat alles digitaal moet, maar de allerbelangrijkste documenten moeten óók fysiek bewaard worden. Gewoon in een map, in de kast. Het risico is heel klein dat een brand én een cyberaanval tegelijkertijd plaatsvinden.”

Daarnaast gebruikt Arjan nu lokale software die niet van buitenaf benaderbaar is. Cybercriminelen kunnen dan wel van buitenaf aanvallen, maar ze kunnen geen informatie trekken. Zo belandt er geen gevoelige klantdata op straat. “Daarnaast vraag ik onze klanten alleen de meest noodzakelijke persoonsgegevens in te vullen. Deze informatie wordt niet digitaal opgeslagen. Dit voorkomt dat die data ergens op een server staat, waardoor het gekraakt kan worden”, legt Arjan uit.

Bereid uzelf voor op een cyberaanval
Elke ondernemer verdient het om goed voorbereid te zijn op een cyberaanval, vindt Arjan. Hij deelt 2 waardevolle tips:  

• Tip 1: breng in kaart wat er gebeurt als alle computers uitvallen
  Hoe krijgt u uw bedrijf weer zo snel mogelijk op gang? Welke spullen zijn daarvoor nodig? En hoe kunnen bedrijfsprocessen offline worden opgestart? Neem de tijd om in kaart te brengen wat er precies gebeurt, zodat u daar effectief op kunt reageren.
• Tip 2: leer hoe u een cyberaanval voorkomt
  En bespreek dit met al uw medewerkers. Begin daarnaast nu al met kleine voorzorgsmaatregelen, zoals het gebruik van lange – niet te onthouden – wachtwoorden en het voorzien van alle computers met een wachtwoord.